1. Το Σύνταγμα του 1844
Στην ενότητα αυτή μιλήσαμε για:
- τη σημασία της επανάστασης του 1843 στην πολιτική ανάπτυξη του τόπου.
- τη δυναμική παρουσία των κομμάτων και τη συμβολή τους στις συνταγματικές ρυθμίσεις του 1844.
- τον καθορισμό των βασιλικών εξουσιών.
- τις διατάξεις του Συντάγματος αναφορικά με τη συμμετοχή του λαού στην εξουσία.
- τον καθοριστικό ρόλο του Συντάγματος στις φιλελεύθερες πολιτικές διαδικασίες και στη λειτουργία των κομμάτων.
Α. Η Σημασία της επανάστασης του 1843
Συνέπειες της επανάστασης της 3ης Σεπτεμβρίου 1843:
Έκφραση με μεγαλύτερη συνέπεια των πολιτικών και ιδεολογικών αντιλήψεων των κομμάτων.
Ζητούμενο του συντάγματος: Ο περιορισμός των εξουσιών του βασιλιά.
Συνέπειες της επανάστασης της 3ης Σεπτεμβρίου 1843:
Έκφραση με μεγαλύτερη συνέπεια των πολιτικών και ιδεολογικών αντιλήψεων των κομμάτων.
- Τα κόμματα άρχισαν να παίζουν ενεργό ρόλο στην πολιτική ζωή.
- Με αφορμή το σύνταγμα, έγιναν φανερές οι διαφορές μεταξύ των κομμάτων.
- Και τα τρία κόμματα τάχθηκαν υπέρ του συντάγματος
Ζητούμενο του συντάγματος: Ο περιορισμός των εξουσιών του βασιλιά.
Β. Παρουσία και συμβολή των κομματικών αρχηγών στη συνταγματική κατοχύρωση δικαιωμάτων:
Οι ηγέτες διηύθυναν τις εργασίες της Εθνοσυνέλευσης κατά το 1843-1844:
ΑΔΥΝΑΜΙΑ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ: Μη συνταγματική κατοχύρωση των δικαιωμάτων του συνέρχεσθαι και συνεταιρίζεσθαι
Οι ηγέτες διηύθυναν τις εργασίες της Εθνοσυνέλευσης κατά το 1843-1844:
- Απέφυγαν ακραίες θέσεις.
- Επεβλήθηκαν στις ριζοσπαστικές ομάδες των κομμάτων.
- αποφάσισαν απο κοινού για τις συνταγματικές ρυθμίσεις:
- Ισότητα απέναντι στο νόμο.
- Απαγόρευση της δουλείας.
- Απαραβίαστο του οικογενειακού ασύλου.
- Ελευθερία τύπου και γνώμης.
- Προστασία της ιδιοκτησίας.
- Δωρεάν εκπαίδευση.
ΑΔΥΝΑΜΙΑ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ: Μη συνταγματική κατοχύρωση των δικαιωμάτων του συνέρχεσθαι και συνεταιρίζεσθαι
Δ. Διατάξεις του συντάγματος σχετικά με τη συμμετοχή του λαού στην εξουσία:
3. προβλεπόταν η ύπαρξη Βουλής και Γερουσίας: Οι γερουσιαστές
|
Ε. Ρυθμίσεις σχετικές με τα κόμματα:
Δεν υπήρξε συνταγματική πρόβλεψη για τα κόμματα
Ο κανονισμός της Βουλής προέβλεπε ότι η σύνθεση των κοινοβουλευτικών επιτροπών θα γινόταν με κλήρωση. Αυτό οδηγούσε τις παρατάξεις σε
Δεν υπήρξε συνταγματική πρόβλεψη για τα κόμματα
Ο κανονισμός της Βουλής προέβλεπε ότι η σύνθεση των κοινοβουλευτικών επιτροπών θα γινόταν με κλήρωση. Αυτό οδηγούσε τις παρατάξεις σε
- διαβουλεύσεις
- ή και συναίνεση
ΣΤ. Αποτίμηση του Συντάγματος του 1844
Το δικαίωμα της καθολικής ψηφοφορίας :
Οι φιλελεύθερες πολιτικές διαδικασίες και η λειτουργία κομμάτων είναι πολύ πιθανό:
Όμως, ανεξάρτητα από τις δυτικές επιδράσεις, ο κοινοβουλευτισμός
Δεν μπορεί να οφείλεται σε διαδικασία μίμησης
Τα κόμματα
Το δικαίωμα της καθολικής ψηφοφορίας :
- Δημιούργησε νέους όρους για την πολιτική και κομματική δράση
- Διεύρυνε το πεδίο για συμμετοχή πολιτών και κομμάτων στο δημόσιο βίο
- Διευκόλυνε τη διεκδίκηση συμφερόντων
Οι φιλελεύθερες πολιτικές διαδικασίες και η λειτουργία κομμάτων είναι πολύ πιθανό:
- Να ήταν προϊόν μιας μικρής πολιτικής ηγετικής ομάδας
- Να μην ανταποκρινόταν στις ανάγκες της ελληνικής κοινωνίας
- Να αναπτύχθηκαν κατά μίμηση δυτικών προτύπων (που στην εφαρμογή τους παραμορφώθηκαν λόγω του μικρού βαθμού ανάπτυξης της ελληνικής κοινωνίας)
Όμως, ανεξάρτητα από τις δυτικές επιδράσεις, ο κοινοβουλευτισμός
- ρίζωσε στην Ελλάδα
- ακολούθησε δικούς του δρόμους για να ανταποκριθεί στις ελληνικές ανάγκες
Δεν μπορεί να οφείλεται σε διαδικασία μίμησης
- η πολιτική ενεργοποίηση μεγάλων τμημάτων του πληθυσμού
- η σταδιακή συγκρότηση ενός κράτους δικαίου
Τα κόμματα
- Αποτελούσαν αναγκαιότητα της εποχής
- Ανταποκρίνονταν στις ανάγκες των ανθρώπων
- Δεν μπορούν να χαρακτηριστούν με σημερινούς όρους (αριστερά – δεξιά, προοδευτικά – συντηρητικά)
|
Δραστηριότητες:
|