Ετοιμασίες για Ξεχειμώνιασμα
Μετάφραση Κειμένου:
Ο Καίσαρας εξαιτίας της έλλειψης δημητριακών εγκατέστησε τις λεγεώνες σε πολλά χειμερινά στρατόπεδα. Από αυτές, διέταξε τέσσερις να ξεχειμωνιάσουν στη χώρα των Νερβίων και τρεις να παραμείνουν στη χώρα των Βέλγων. Διέταξε όλες τις λεγεώνες να φέρουν μέσα στο στρατόπεδο δημητριακά. Παρακινεί τους στρατιώτες με αυτά τα λόγια: «Πληροφορούμαι ότι οι εχθροί καταφθάνουν· οι κατάσκοποί μας, μας αναγγέλλουν ότι είναι κοντά. Πρέπει να αποτρέψετε τη δύναμη των εχθρών· γιατί ο εχθροί συνηθίζουν να εξορμούν από λόφους και μπορούν να διαπράττουν σφαγές στρατιωτών.
Ο Καίσαρας εξαιτίας της έλλειψης δημητριακών εγκατέστησε τις λεγεώνες σε πολλά χειμερινά στρατόπεδα. Από αυτές, διέταξε τέσσερις να ξεχειμωνιάσουν στη χώρα των Νερβίων και τρεις να παραμείνουν στη χώρα των Βέλγων. Διέταξε όλες τις λεγεώνες να φέρουν μέσα στο στρατόπεδο δημητριακά. Παρακινεί τους στρατιώτες με αυτά τα λόγια: «Πληροφορούμαι ότι οι εχθροί καταφθάνουν· οι κατάσκοποί μας, μας αναγγέλλουν ότι είναι κοντά. Πρέπει να αποτρέψετε τη δύναμη των εχθρών· γιατί ο εχθροί συνηθίζουν να εξορμούν από λόφους και μπορούν να διαπράττουν σφαγές στρατιωτών.
ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ:
Proper inopiam: εμπρόθετος επιρρηματικός προσδιορισμός στο ρήμα conlocat Που δηλώνει το εξωτερικό αναγκαστικό αίτιο.
frumenti: ετερόπτωτος ονοματικός προσδιορισμός στο inopiam, γενική υποκειμενική.
ex quibus: εμπρόθετος επιρρηματικός προσδιορισμός στο απαρέμφατο hiemare Που δηλώνει το διαιρεμένο όλο.
quattor: Ομοιόπτωτος ονοματικός προσδιορισμός στο εννοούμενο υποκείμενο του απαρεμφάτου hiemare.
tribus: Ομοιόπτωτος ονοματικός προσδιορισμός στο εννοούμενο έμμεσο αντικείμενο του ρήματος impero, Legionibus. To legionibus τρέπεται σε αιτιατική και δίνει το υποκείμενο του απαρεμφάτου remanere.
hiemare, remanere: τελικά απαρέμφατα και αντικείμενα των ρημάτων iubet και Imperat (σε αυτό το απαρέμφατο έχει θέση άμεσου αντικειμένου). Και στις δύο περιπτώσεις έχουμε ετεροπροσωπία.
verbis: Απρόθετη αφαιρετική ως επιρρηματικός προσδιορισμός του τρόπου στο ρήμα admonet.
hostium: ετερόπτωτος ονοματικός προσδιορισμός στo vim, γενική υποκειμενική.
Proper inopiam: εμπρόθετος επιρρηματικός προσδιορισμός στο ρήμα conlocat Που δηλώνει το εξωτερικό αναγκαστικό αίτιο.
frumenti: ετερόπτωτος ονοματικός προσδιορισμός στο inopiam, γενική υποκειμενική.
ex quibus: εμπρόθετος επιρρηματικός προσδιορισμός στο απαρέμφατο hiemare Που δηλώνει το διαιρεμένο όλο.
quattor: Ομοιόπτωτος ονοματικός προσδιορισμός στο εννοούμενο υποκείμενο του απαρεμφάτου hiemare.
tribus: Ομοιόπτωτος ονοματικός προσδιορισμός στο εννοούμενο έμμεσο αντικείμενο του ρήματος impero, Legionibus. To legionibus τρέπεται σε αιτιατική και δίνει το υποκείμενο του απαρεμφάτου remanere.
hiemare, remanere: τελικά απαρέμφατα και αντικείμενα των ρημάτων iubet και Imperat (σε αυτό το απαρέμφατο έχει θέση άμεσου αντικειμένου). Και στις δύο περιπτώσεις έχουμε ετεροπροσωπία.
verbis: Απρόθετη αφαιρετική ως επιρρηματικός προσδιορισμός του τρόπου στο ρήμα admonet.
hostium: ετερόπτωτος ονοματικός προσδιορισμός στo vim, γενική υποκειμενική.
ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
Το ουσιαστικό Βelgae -orum ανήκει στα ουσιαστικά που απαντώνται στον πληθυντικό αριθμό, όπως συμβαίνει και με το Nervii -orum.
Οι αρχικοί χρόνοι του ρήματος remaneo: remansi, -, remanere
castra-orum= πρόκειται για ουσιαστικό ουδετέρου γένους δεύτερης κλίσης. Στον ενικό castrum-i, και castelum-i σημαίνει το τοίχος.
Οι αρχικοί χρόνοι του ρήματος caveo-cavi-cautum+cavitum, cavere
caedes-is= όνομα ουσιαστικό θηλυκού γένους τρίτης κλίσης. Στην ονομαστική ενικού υπάρχει και τύπος caedis-is και στη γενική πληθυντικού εμφανίζει δύο τύπους caedum-caedium.
possum= ρήμα σύνθετο Pot+sum. Για την κλίση βλ. προηγούμενο μάθημα.
vis= όνομα ουσιαστικό τρίτης κλίσης, ελλειπτικό. Συνήθως όσες πτώσεις του ενικού λείπουν μπορούν να συμπληρωθούν από το ουσιαστικό violentia-ae.
hiberna multa= η συνεκφορά είναι μόνο πληθυντικού αριθμού.
Τα κύρια ονόματα του κειμένου δεν έχουν πληθυντικό αριθμό
Το ουσιαστικό Βelgae -orum ανήκει στα ουσιαστικά που απαντώνται στον πληθυντικό αριθμό, όπως συμβαίνει και με το Nervii -orum.
Οι αρχικοί χρόνοι του ρήματος remaneo: remansi, -, remanere
castra-orum= πρόκειται για ουσιαστικό ουδετέρου γένους δεύτερης κλίσης. Στον ενικό castrum-i, και castelum-i σημαίνει το τοίχος.
Οι αρχικοί χρόνοι του ρήματος caveo-cavi-cautum+cavitum, cavere
caedes-is= όνομα ουσιαστικό θηλυκού γένους τρίτης κλίσης. Στην ονομαστική ενικού υπάρχει και τύπος caedis-is και στη γενική πληθυντικού εμφανίζει δύο τύπους caedum-caedium.
possum= ρήμα σύνθετο Pot+sum. Για την κλίση βλ. προηγούμενο μάθημα.
vis= όνομα ουσιαστικό τρίτης κλίσης, ελλειπτικό. Συνήθως όσες πτώσεις του ενικού λείπουν μπορούν να συμπληρωθούν από το ουσιαστικό violentia-ae.
hiberna multa= η συνεκφορά είναι μόνο πληθυντικού αριθμού.
Τα κύρια ονόματα του κειμένου δεν έχουν πληθυντικό αριθμό
ΤΡΙΤΗ ΚΛΙΣΗ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΩΝ (συνέχεια)
Το ουσιαστικό vis είναι τρίτης κλίσης ελλειπτικό και κλίνεται ως εξής:
SIMGULARIS PLURALIS
ΝΟΜΙNATIVUS vis vires
GENETIVUS -- virium
DATIVUS - viribus
ACCUSATIVUS vim vires
VOCATIVUS - vires
ABLATIVUS vi viribus
=> Oρισμένα ουσιαστικά τρίτης κλίσης εμφανίζουν στην αιτιατική και την αφαιρετική του ενικού χαρακτήρα –i-. π.χ. Turris tuttim, turri, Neapolis, Neapolim, Neapoli.
Το ουσιαστικό vis είναι τρίτης κλίσης ελλειπτικό και κλίνεται ως εξής:
SIMGULARIS PLURALIS
ΝΟΜΙNATIVUS vis vires
GENETIVUS -- virium
DATIVUS - viribus
ACCUSATIVUS vim vires
VOCATIVUS - vires
ABLATIVUS vi viribus
=> Oρισμένα ουσιαστικά τρίτης κλίσης εμφανίζουν στην αιτιατική και την αφαιρετική του ενικού χαρακτήρα –i-. π.χ. Turris tuttim, turri, Neapolis, Neapolim, Neapoli.
Απαρέμφατο:
Στην λατινική γλώσσα συναντούμε ρήματα που λαμβάνουν ως αντικείμενο ή υποκείμενο τους ένα απαρέμφατο.
α) Ειδικό: απαρέμφατο λαμβάνουν τα ρήματα: λεκτικά, δοξαστικά, αισθητικά, γνωστικά, μνήμης, λήθης, αγγελίας, δείξης, δήλωσης, ψυχικού πάθους. Το ειδικό απαρέμφατο μπορεί να είναι σε όλους τους χρόνους και το υποκείμενο του είναι απαραίτητο να δηλωθεί πάντα ακόμη και στην περίπτωση της ταυτοπροσωπίας.
-Στην ταυτοπροσωπία μπαίνει σε πτώση α) αιτιατική όταν εξαρτάται από ρήμα ενεργητικό ή αποθετικό β) είναι δυνατόν να είναι σε ονομαστική μόνο όταν εξαρτάται από προσωπικά παθητικά ρήματα (videor, iubeor, feror, dicor).
β) Τελικό: απαρέμφατο λαμβάνουν ρήματα: εφετικά, δυνητικά, που σημαίνουν έναρξη ή λήξη, αμέλεια, μάθηση, συνήθεια). Το υποκείμενό του είναι σε αιτιατική μόνο όταν έχουμε ετεροπροσωπία ενώ στην ταυτοπροσωπία εννοείται σε ονομαστική.
Στην λατινική γλώσσα συναντούμε ρήματα που λαμβάνουν ως αντικείμενο ή υποκείμενο τους ένα απαρέμφατο.
α) Ειδικό: απαρέμφατο λαμβάνουν τα ρήματα: λεκτικά, δοξαστικά, αισθητικά, γνωστικά, μνήμης, λήθης, αγγελίας, δείξης, δήλωσης, ψυχικού πάθους. Το ειδικό απαρέμφατο μπορεί να είναι σε όλους τους χρόνους και το υποκείμενο του είναι απαραίτητο να δηλωθεί πάντα ακόμη και στην περίπτωση της ταυτοπροσωπίας.
-Στην ταυτοπροσωπία μπαίνει σε πτώση α) αιτιατική όταν εξαρτάται από ρήμα ενεργητικό ή αποθετικό β) είναι δυνατόν να είναι σε ονομαστική μόνο όταν εξαρτάται από προσωπικά παθητικά ρήματα (videor, iubeor, feror, dicor).
β) Τελικό: απαρέμφατο λαμβάνουν ρήματα: εφετικά, δυνητικά, που σημαίνουν έναρξη ή λήξη, αμέλεια, μάθηση, συνήθεια). Το υποκείμενό του είναι σε αιτιατική μόνο όταν έχουμε ετεροπροσωπία ενώ στην ταυτοπροσωπία εννοείται σε ονομαστική.
ΚΛΙΣΗ ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΩΝ
Το αριθμητικό tres-tres-tria είναι τριγενές δικατάληκτο και έχει μόνο πληθυντικό αριθμό.
PLURALIS
NOMINATIVUS tres tria
GENETIVUS trium trium
DATIVUS tribus tribus
ACCUSATIVUS tres /tris tria
VOCATIVUS - -
ABLATIVUS tribus tribus
Το αριθμητικό tres-tres-tria είναι τριγενές δικατάληκτο και έχει μόνο πληθυντικό αριθμό.
PLURALIS
NOMINATIVUS tres tria
GENETIVUS trium trium
DATIVUS tribus tribus
ACCUSATIVUS tres /tris tria
VOCATIVUS - -
ABLATIVUS tribus tribus