Μάθημα 17ο: Φόβος μπροστά στο άγνωστο
Μετάφραση Κειμένου:
Μεγάλος φόβος κατάλαβε το στράτευμα εξαιτίας των διαδόσεων των Γαλατών και των εμπόρων, οι οποίοι διακήρυτταν ότι οι Γερμανοί ήταν τεραστίου μεγέθους και απίστευτης ανδρείας. Ο καθένας (από τους Ρωμαίους) προβάλλοντας και μια δικαιολογία επιθυμούσε να φύγει. Μερικοί, παρασυρμένοι από ντροπή, παρέμειναν. Αυτοί ούτε μπορούσαν να προσποιηθούν, ούτε να συγκρατήσουν τα δάκρυα· κρυμμένοι στις σκηνές, είτε παραπονιόντουσαν για την μοίρα τους, είτε με τους γνωστούς τους θρηνούσαν για τον κοινό κίνδυνο. Σε όλο το στρατόπεδο υπέγραφαν και σφράγιζαν διαθήκες. Από τις διαδόσεις τους και τον φόβο τους σιγά-σιγά ταράζονταν ακόμη και αυτοί που θεωρούνταν έμπειροι στα στρατιωτικά ζητήματα.
Μεγάλος φόβος κατάλαβε το στράτευμα εξαιτίας των διαδόσεων των Γαλατών και των εμπόρων, οι οποίοι διακήρυτταν ότι οι Γερμανοί ήταν τεραστίου μεγέθους και απίστευτης ανδρείας. Ο καθένας (από τους Ρωμαίους) προβάλλοντας και μια δικαιολογία επιθυμούσε να φύγει. Μερικοί, παρασυρμένοι από ντροπή, παρέμειναν. Αυτοί ούτε μπορούσαν να προσποιηθούν, ούτε να συγκρατήσουν τα δάκρυα· κρυμμένοι στις σκηνές, είτε παραπονιόντουσαν για την μοίρα τους, είτε με τους γνωστούς τους θρηνούσαν για τον κοινό κίνδυνο. Σε όλο το στρατόπεδο υπέγραφαν και σφράγιζαν διαθήκες. Από τις διαδόσεις τους και τον φόβο τους σιγά-σιγά ταράζονταν ακόμη και αυτοί που θεωρούνταν έμπειροι στα στρατιωτικά ζητήματα.
ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΩΝ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ
1. «qui . . . praedicabant»: δευτερεύουσα αναφορική επιθετική - προσδιοριστική πρόταση, εισάγεται με την αναφορική αντωνυμία αρσενικού γένους qui. Εκφέρεται με οριστική για να δηλωθεί το πραγματικό χρόνου παρατατικού για τη διάρκεια στο παρελθόν. Η πρόταση λειτουργεί ως επιθετικός προσδιορισμός στις γενικές της κύριας πρότασης (Gallorum-mercatorum)
2. «qui . . . habebantur»: δευτερεύουσα αναφορική επιθετική - προσδιοριστική πρόταση, εισάγεται με την αναφορική αντωνυμία αρσενικού γένους qui. Εκφέρεται με οριστική για να δηλωθεί το πραγματικό χρόνου παρατατικού για τη διάρκεια στο παρελθόν. Η πρόταση λειτουργεί ως επιθετικός προσδιορισμός στο υποκείμενο της κύριας πρότασης ii.
1. «qui . . . praedicabant»: δευτερεύουσα αναφορική επιθετική - προσδιοριστική πρόταση, εισάγεται με την αναφορική αντωνυμία αρσενικού γένους qui. Εκφέρεται με οριστική για να δηλωθεί το πραγματικό χρόνου παρατατικού για τη διάρκεια στο παρελθόν. Η πρόταση λειτουργεί ως επιθετικός προσδιορισμός στις γενικές της κύριας πρότασης (Gallorum-mercatorum)
2. «qui . . . habebantur»: δευτερεύουσα αναφορική επιθετική - προσδιοριστική πρόταση, εισάγεται με την αναφορική αντωνυμία αρσενικού γένους qui. Εκφέρεται με οριστική για να δηλωθεί το πραγματικό χρόνου παρατατικού για τη διάρκεια στο παρελθόν. Η πρόταση λειτουργεί ως επιθετικός προσδιορισμός στο υποκείμενο της κύριας πρότασης ii.
ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ:
Gallorum ac Mercatorum= ετερόπτωτοι ονοματικοί προσδιορισμοί στο vocibus, γενικές υποκειμενικές.
ex vocibus: εμπρόθετος επιρρηματικός προσδιορισμός του εξωτερικού αναγκαστικού αιτίου στο occupavit
magnitudine- virtute= απρόθετες αφαιρετικές κατηγορηματικές της ιδιότητας, ως ετερόπτωτοι προσδιορισμοί στο Germanos.
corporum: ετερόπτωτος ονοματικός προσδιορισμός στο magnitudine, γενική κτητική.
de causa: εμπρόθετος επιρρηματικός προσδιορισμός στο απαρέμφατο discedere και δηλώνει το εξωτερικό αναγκαστικό αίτιο.
adducti: Μετοχή συνημμένη στο υποκείμενο του ρήματος nonulli, αιτιολογική μετοχή, ως επιρρηματικός προσδιορισμός στο remanebant.
pudore: απρόθετη αφαιρετική του ποιητικού αιτίου (άψυχο)· πρόκειται για αφαιρετική που δηλώνει το εσωτερικό αναγκαστικό αίτιο και συνοδεύει τη μετοχή παθητικού παρακειμένου που προέρχεται από ρήμα ψυχικού πάθους.
abditi= μετοχή, συνημμένη στο υποκείμενο του ρήματος hi, χρονική (τροπική) μετοχή, ως επιρρηματικός προσδιορισμός στο querebantur.
totis= κατηγορηματικός προσδιορισμός στο castris.
vocibus- timore: απρόθετες αφαιρετικές του ποιητικού αιτίου (άψυχο), αναγκαστικό εξωτερικό αίτιο.
horum: ετερόπτωτος ονοματικός προσδιορισμός στα vocibus- timorem, γενική υποκειμενική.
periti: κατηγορούμενο στο qui.
rei: γενική ως ετερόπτωτος ονοματικός προσδιορισμός στο Periti, γενική αντικειμενική.
Gallorum ac Mercatorum= ετερόπτωτοι ονοματικοί προσδιορισμοί στο vocibus, γενικές υποκειμενικές.
ex vocibus: εμπρόθετος επιρρηματικός προσδιορισμός του εξωτερικού αναγκαστικού αιτίου στο occupavit
magnitudine- virtute= απρόθετες αφαιρετικές κατηγορηματικές της ιδιότητας, ως ετερόπτωτοι προσδιορισμοί στο Germanos.
corporum: ετερόπτωτος ονοματικός προσδιορισμός στο magnitudine, γενική κτητική.
de causa: εμπρόθετος επιρρηματικός προσδιορισμός στο απαρέμφατο discedere και δηλώνει το εξωτερικό αναγκαστικό αίτιο.
adducti: Μετοχή συνημμένη στο υποκείμενο του ρήματος nonulli, αιτιολογική μετοχή, ως επιρρηματικός προσδιορισμός στο remanebant.
pudore: απρόθετη αφαιρετική του ποιητικού αιτίου (άψυχο)· πρόκειται για αφαιρετική που δηλώνει το εσωτερικό αναγκαστικό αίτιο και συνοδεύει τη μετοχή παθητικού παρακειμένου που προέρχεται από ρήμα ψυχικού πάθους.
abditi= μετοχή, συνημμένη στο υποκείμενο του ρήματος hi, χρονική (τροπική) μετοχή, ως επιρρηματικός προσδιορισμός στο querebantur.
totis= κατηγορηματικός προσδιορισμός στο castris.
vocibus- timore: απρόθετες αφαιρετικές του ποιητικού αιτίου (άψυχο), αναγκαστικό εξωτερικό αίτιο.
horum: ετερόπτωτος ονοματικός προσδιορισμός στα vocibus- timorem, γενική υποκειμενική.
periti: κατηγορούμενο στο qui.
rei: γενική ως ετερόπτωτος ονοματικός προσδιορισμός στο Periti, γενική αντικειμενική.
ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ:
fatum-i όνομα ουσιαστικό β’ κλίσης, γένους ουδετέρου, που σημαίνει «μοίρα»· υπάρχει και τύπος στο αρσενικό γένος τέταρτης κλίσης fatus-us που σημαίνει «χρησμός».
pudor-oris= όνομα ουσιαστικό γ΄ κλίσης, γένους αρσενικού. Είναι αφηρημένο και για τον λόγο αυτό δεν παρουσιάζει πληθυντικό.
vitus- utis= όνομα ουσιαστικό γ’ κλίσης, γένους θηλυκού. Στη γενική πληθυντικού υπάρχουν δύο τύποι virtutium/ virtutum.
vultus-us= όνομα ουσιαστικό, γένους αρσενικού, τέταρτης κλίσης.
fatum-i όνομα ουσιαστικό β’ κλίσης, γένους ουδετέρου, που σημαίνει «μοίρα»· υπάρχει και τύπος στο αρσενικό γένος τέταρτης κλίσης fatus-us που σημαίνει «χρησμός».
pudor-oris= όνομα ουσιαστικό γ΄ κλίσης, γένους αρσενικού. Είναι αφηρημένο και για τον λόγο αυτό δεν παρουσιάζει πληθυντικό.
vitus- utis= όνομα ουσιαστικό γ’ κλίσης, γένους θηλυκού. Στη γενική πληθυντικού υπάρχουν δύο τύποι virtutium/ virtutum.
vultus-us= όνομα ουσιαστικό, γένους αρσενικού, τέταρτης κλίσης.
KΛΙΣΗ ΡΗΜΑΤΩΝ ΠΑΘΗΤΙΚΗΣ ΦΩΝΗΣ - ΚΛΙΣΗ ΜΕΛΛΟΝΤΑ ΡΗΜΑΤΩΝ ΠΑΘΗΤΙΚΗΣ ΦΩΝΗΣ
FUTURUM
ama-bo-r dele-bo-r leg-ar audi-ar
ama-be-ris/ama-be-re dele-be-ris/dele-be-re leg-e-ris/leg-e-re audi-e-ris/audi-e-re
ama-bi-tur dele-bi-tur leg-e-tur audi-e-tur
ama-bi-mur dele-bi-mur leg-e-mur audi-e-mur
ama-bi-mini dele-bi-mini leg-e-mini audi-e-mini
ama-bu-ntur dele-bu-ntur leg-e-ntur audi-e-ntur
FUTURUM
ama-bo-r dele-bo-r leg-ar audi-ar
ama-be-ris/ama-be-re dele-be-ris/dele-be-re leg-e-ris/leg-e-re audi-e-ris/audi-e-re
ama-bi-tur dele-bi-tur leg-e-tur audi-e-tur
ama-bi-mur dele-bi-mur leg-e-mur audi-e-mur
ama-bi-mini dele-bi-mini leg-e-mini audi-e-mini
ama-bu-ntur dele-bu-ntur leg-e-ntur audi-e-ntur
ΚΛΙΣΗ ΡΗΜΑΤΟΣ CAPIO: ΠΑΘΗΤΙΚΗ ΦΩΝΗ
INDICATIVUS
PRAESENS IMPERFECTUM FUTURUM
capior capiebar capiar
caperis (re) capiebaris (-re) caperis (-re)
capitur capiebatur capietur
capimur capiebamur capiemur
capimini capiebamini capiemini
capiuntur capiebantur capientur
INDICATIVUS
PRAESENS IMPERFECTUM FUTURUM
capior capiebar capiar
caperis (re) capiebaris (-re) caperis (-re)
capitur capiebatur capietur
capimur capiebamur capiemur
capimini capiebamini capiemini
capiuntur capiebantur capientur
ΚΛΙΣΗ ΑΝΤΩΝΥΜΙΩΝ ΤΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ
KΛΙΣΗ ΑΟΡΙΣΤΗΣ ΑΝΤΩΝΥΜΙΑΣ alius, alia, aliud.
SINGULARIS
NOMINATIVUS alius alia aliud
GENETIVUS alius alius alius
DATIVUS alii alii alii
ACCUSATIVUS alium aliam aliud
ABLATIVUS alio alia alio
PLURALIS
NOMINATIVUS alii aliae alia
GENETIVUS aliorum aliarum aliorum
DATIVUS aliis aliis aliis
ACCUSATIVUS alios alias alia
ABLATIVUS aliis aliis aliis
KΛΙΣΗ ΑΟΡΙΣΤΗΣ ΑΝΤΩΝΥΜΙΑΣ alius, alia, aliud.
SINGULARIS
NOMINATIVUS alius alia aliud
GENETIVUS alius alius alius
DATIVUS alii alii alii
ACCUSATIVUS alium aliam aliud
ABLATIVUS alio alia alio
PLURALIS
NOMINATIVUS alii aliae alia
GENETIVUS aliorum aliarum aliorum
DATIVUS aliis aliis aliis
ACCUSATIVUS alios alias alia
ABLATIVUS aliis aliis aliis
ΚΛΙΣΗ ΑΟΡΙΣΤΩΝ ΑΝΤΩΝΥΜΙΩΝ NEMO, NULLUS, NIHIL
Η αντωνυμία nemo, σημαίνει κανένας και έχει μόνο αρσενικό γένος. Έχει μόνο ονομαστική, γενική, αιτιατική, δοτική ενικού και οι υπόλοιποι τύποι των άλλων γενών συμπληρώνονται από την αντωνυμία nullus -a-um.
H αντωνυμία nihil, σημαίνει τίποτα και είναι ουδετέρου γένους. Έχει μόνο ονοματική και αιτιατική ενικού και οι υπόλοιποι τύποι συμπληρώνονται από την αντωνυμία nulla res.
SINGULARIS
NOMINATIVUS nullus nulla nullum
GENETIVUS nullius nullius nullius
DATIVUS nulli nulli nulli
ACCUSATIVUS nullum nullam nullum
ABLATIVUS nullo nulla nullo
PLURALIS
NOMINATIVUS nulli nullae nulla
GENETIVUS nullorum nullarum nullorum
DATIVUS nullis nullis nullis
ACCUSATIVUS nullos nullas nulls
ABLATIVUS nullis nullis nullis
SINGULARIS PLURALIS
NOMINATIVUS nemo nihil (nulli) nullae res
GENETIVUS nullius nullius rei (nullorum) nullarum rerum
DATIVUS nemini nulli rei (nullis) nullis rebus
ACCUSATIVUS neminem nihil (nullos) nullas res
ABLATIVUS (nullo) nulla re (nullis) nullis rebus
Η αντωνυμία nemo, σημαίνει κανένας και έχει μόνο αρσενικό γένος. Έχει μόνο ονομαστική, γενική, αιτιατική, δοτική ενικού και οι υπόλοιποι τύποι των άλλων γενών συμπληρώνονται από την αντωνυμία nullus -a-um.
H αντωνυμία nihil, σημαίνει τίποτα και είναι ουδετέρου γένους. Έχει μόνο ονοματική και αιτιατική ενικού και οι υπόλοιποι τύποι συμπληρώνονται από την αντωνυμία nulla res.
SINGULARIS
NOMINATIVUS nullus nulla nullum
GENETIVUS nullius nullius nullius
DATIVUS nulli nulli nulli
ACCUSATIVUS nullum nullam nullum
ABLATIVUS nullo nulla nullo
PLURALIS
NOMINATIVUS nulli nullae nulla
GENETIVUS nullorum nullarum nullorum
DATIVUS nullis nullis nullis
ACCUSATIVUS nullos nullas nulls
ABLATIVUS nullis nullis nullis
SINGULARIS PLURALIS
NOMINATIVUS nemo nihil (nulli) nullae res
GENETIVUS nullius nullius rei (nullorum) nullarum rerum
DATIVUS nemini nulli rei (nullis) nullis rebus
ACCUSATIVUS neminem nihil (nullos) nullas res
ABLATIVUS (nullo) nulla re (nullis) nullis rebus
KΛΙΣΗ ΑΟΡΙΣΤΗΣ ΑΝΤΩΝΥΜΙΑΣ totus, tota, totum.
SINGULARIS
NOMINATIVUS totus tota totum
GENETIVUS totius totius totius
DATIVUS toti toti toti
ACCUSATIVUS totum totam totum
ABLATIVUS toto tota toto
PLURALIS
NOMINATIVUS toti totae tota
GENETIVUS totorum totarum totorum
DATIVUS totis totis totis
ACCUSATIVUS totos totas tota
ABLATIVUS totis totis totis
SINGULARIS
NOMINATIVUS totus tota totum
GENETIVUS totius totius totius
DATIVUS toti toti toti
ACCUSATIVUS totum totam totum
ABLATIVUS toto tota toto
PLURALIS
NOMINATIVUS toti totae tota
GENETIVUS totorum totarum totorum
DATIVUS totis totis totis
ACCUSATIVUS totos totas tota
ABLATIVUS totis totis totis
ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ:
tabernaculum: η σκηνή––ταβέρνα
communis: κοινός––κομμουνισμός
miseror: θρηνώ, λυπάμαι κάποιον––μιζέρια/μίζερος
mercator: ο έμπορος––ο μερκαντιλισμός (εμποροκρατία, οικονομικό σύστημα)
virtus: αρετή, χάρισμα––βιρτουόζος (δεξιοτέχνης)
tabernaculum: η σκηνή––ταβέρνα
communis: κοινός––κομμουνισμός
miseror: θρηνώ, λυπάμαι κάποιον––μιζέρια/μίζερος
mercator: ο έμπορος––ο μερκαντιλισμός (εμποροκρατία, οικονομικό σύστημα)
virtus: αρετή, χάρισμα––βιρτουόζος (δεξιοτέχνης)